In de raadsvergadering van 18 december heeft de gemeenteraad gesproken over een aanvullend krediet voor het Schaffelaartheater. De ChristenUnie wilde niet direct het extra geld ter beschikking stellen, maar wilde eerst laten onderzoeken of een meer sobere uitvoering van het theater. De SGP pleitte voor een sobere uitvoering door het theatergedeelte weg te laten. Het voorstel van het college werd uiteindelijk door een meerderheid van CDA, Pro98, VVD en Lijst8 gesteund.

Namens de ChristenUnie-fractie voerde Tjitske Kuiper het woord.

Voorzitter,

Transparantie
Een van de speerpunten van de ChristenUnie is ‘openheid en transparantie’.
Twee jaar geleden toen we als raad een besluit moesten gaan nemen over de bouw van het Muziekcentrum was een van onze kritiekpunten dan ook gericht tegen de manier waarop besloten was om met Boers samen te werken. Ook al waren we slechts een van drie partners, als gemeente moet je zelfs de schijn vermijden dat zaken achter de schermen geritseld worden.

Het juridische advies van bureau Simmons & Simmons van augustus 2005 was op dat punt helder genoeg. In hun rapport staat zwart op wit dat er wel degelijk een aanbestedingsvraag speelde. Er werd wel degelijk een verband gelegd met de beginselen van transparantie.
Uit de conclusies wordt duidelijk dat men niet keihard kon zeggen dat de constructie in strijd is met regelgeving, maar men geeft wel aan dat de constructie gekunsteld is en de verdenking op zich laadt om Boers ‘binnen te halen’, vanwege de Harmonie. Slot van de conclusie was:”De meest veilige weg voor de gemeente zou dan ook zijn om het werk aan te besteden met toepassing van de gemeentelijke aanbestedingsnota”.

Verder stelde het bureau vragen tav de grondtransacties die ten gunste van de Harmonie waren gedaan op de locatie aan de Narcissenstraat. In hoeverre was het reëel dat de Harmonie de opbrengst toekwam van de grond van deze locatie. Of was hier sprake van een verkapte subsidie? Kritisch gesteld zou je kunnen zeggen dat de gemeente niet 3,5 miljoen inbrengt maar 4,6 miljoen Euro. De Harmonie brengt aldus geredeneerd 1,4 miljoen in ipv 2,5 miljoen.

Vier argumenten
Wij hebben destijds tegen het raadsvoorstel gestemd. Ik breng ze u in herinnering. Dit waren de financiën, de verdere aantasting van de zondagsrust, de vergroting van de parkeerproblemen in het centrum en onze vragen over de manier van aanbesteden.Verder zagen we aankomen dat de tarieven voor de Barneveldse verenigingen omhoog zouden gaan en hadden we vragen over de maatschappelijke taakopvatting van de woningstichting.

Provincie
We zijn nu twee jaar verder in de tijd. In een brief van de provincie (dd april 2007) laat het provinciebestuur een bezorgd geluid horen tav de constructie die er nu is met Harmonie en Woningstichting. Er wordt aangeraden om de ontwikkelingen heel nadrukkelijk te volgen. Ook vraagt het zich af of het verlenen van subsidie door de woningstichting wel tot hun doelstelling gerekend kan worden. Een wel heel kritisch geluid dus vanuit Arnhem.

Te optimistisch
Waarom daar nu op terug te komen? De raad is in meerderheid akkoord gegaan met de bouw in december 2005. Dat besluit respecteren wij. Ondanks onze bezwaren destijds. Die bezwaren zijn niet minder geworden, maar staan ook nu nog overeind. Sterker nog; we voelen ons erin bevestigd. Neemt niet weg dat we nu begonnen zijn met de bouw en ons als gemeente in een lastige situatie bevinden.

Tot op heden rust er weinig zegen op. Boers is failliet. Dat heeft niemand zien aankomen. En dat kunnen we ook het college niet kwalijk nemen.

Wat na december 2005 wel duidelijk werd is dat een aantal posten van het gebouw systematisch te optimistisch is begroot. Er was sprake van een gebrek aan totaaloverzicht van , installaties, energie en onderhoudskosten. Geen post voor energie en schilderwerk etc. Dit bleek allemaal pas een jaar na de besluitvorming. Het betreft hier voor een deel natuurlijk voortschrijdend inzicht en een stukje onbekendheid wellicht met zo’n groot theatergebouw. Ook blijkt uit een door het college geleverd overzicht dat er meer dan 115.000 Euro aan meerkosten bovenop moet. Nog los van de pm posten in het vorige bestek. Zo waren de stoelen van 250.000 Euro ook nog niet begroot.

Als ChristenUnie zien we toch een verband met de feiten die nu aan het licht gekomen zijn t.a.v. de kosten waar we nu mee geconfronteerd worden in het raadsvoorstel. Want er is maar liefst sprake van een stijging van 40%. U maakt in het raadsvoorstel een koppeling naar de vertraging tgv het faillissement. De kostenstijging heeft voor een groot deel ook te maken met de hele begroting die destijds is opgesteld.

Vraag: Wanneer werd voor u duidelijk dat er signalen waren dat de kosten voor bouw en onderhoud veel te optimistisch waren? Het lijkt niet juist om alles op het punt van faillissement te schuiven. Hoe kan het dat de kosten van het toekomstige gebouw zo naast de werkelijkheid waren ingeschat? En waarom heeft u ons niet geïnformeerd op dit punt?

Centrumplan
De extra kosten worden in dit raadsvoorstel niet ten laste gebracht van het Centrumplan. Dit zou feitelijk wel het geval moeten zijn. Nu wordt dit erbuiten gehouden door ons extra aanvullend krediet te vragen. We willen van het college horen waarom deze constructie wordt toegepast.

Kort geding
In de commissie bestuur kwam daar bovenop nog de mededeling dat Vink een retentierecht heeft geclaimd. Er is een betonvloer gestort. Wij hadden als gemeente keurig de termijnsommen betaald en nu is Boers failliet en sluit Vink het terrein af en claimt een recht. Enkele dagen voordat Boers failliet is. Had Vink voorinformatie? Nu stevenen we af op een situatie waarbij de wethouder een blanco cheque heeft gegeven aan Vink om een parkeerterrein aan te leggen voor de prijs die Vink goed dunkt. Dat is geen goede zaak! In feite betalen we nu twee keer, waarbij niet eens helder is voor welke prijs het toekomstige werk wordt geleverd. Voorzitter, dit moeten we als gemeente niet willen.

Het juridische advies dat ingewonnen is over deze kwestie laat zien dat er ruimte is om een kort geding aan te spannen tegen Vink. Waarom wordt dat niet opgevolgd? Wij horen graag een antwoord van de wethouder welke overwegingen hierin een rol spelen naar in zijn visie.

Al met al heeft dit huidige raadsvoorstel een lange voorgeschiedenis.

Weg terug?
De ChristenUnie heeft zich serieus afgevraagd of er nog we een weg terug is. Terug naar een versoberde opzet. Zaalruimte is prima, maar hoeveel technische snufjes en faciliteiten wil je met elkaar toevoegen? Is een eenvoudiger opzet niet een mogelijke uitweg? De vraag is of je deze overweging al bij voorbaat opzij moet schuiven met de gedachte van kapitaalvernietiging. (kosten van architect, fundering, bekabeling, procedures, tijdverlies etc.) Als partij kunnen we in zo korte tijd moeilijk zicht krijgen op al die vragen. Zo kan het best zijn dat er slechts sprake is van een gedeeltelijke kapitaalvernietiging omdat veel van de fundering en het voorwerk opnieuw gebruikt kan gaan worden in een aangepast en eenvoudiger plan. We willen de overweging daarom nog niet bij voorbaat terzijde schuiven..

Het zou ons een lief ding waard zijn als er een kleiner bouwvolume zou ontworpen worden waarbij de kosten lager zullen uitpakken. Bijkomend voordeel zou ook nog wel eens kunnen zijn dat dit extra mogelijkheden geeft voor parkeerplaatsen voor het centrum.
We komen dan ook met een motie waarbij we het college verzoeken om alternatieven te onderzoeken.