De politiek ergerde zich dinsdag tijdens de raadsvergadering groen en geel aan de opstelling van Willem van Essen van Lijst 8 in het debat over de aanbesteding van de huishoudelijke zorg. Zijn kritiek  dat de raad en college het verprutst hebben en dat Van Essen zelf niets te verwijten valt, schoot menigeen flink in het verkeerde keelgat. De irritaties liepen hoog op. Eén opmerking van Van Essen ging burgemeester Jos Houben te ver. Hij gelastte dat deze niet werd opgenomen in de notulen.

Door Hans-Lukas Zuurman

Het betrof de opmerking van Van Essen aan het slot van het debat. ,,Wat kan het de raad schelen dat kwetsbaren in de knel komen?'', merkte het raadslid op toen hij begreep dat hij geen voet aan de grond kreeg met zijn kritiek op hoe raad en college met de aanbestedingsprocedure zijn omgesprongen.

Dat ging Houben te ver. ,,U kunt de raad niet zo'n verwijt maken. Deze opmerking gaat uit de notulen.'' Waarop Van Essen tegenwierp dat iedereen zich verschuilt achter het argument dat de zaak 'onder de rechter' is, waardoor  niet meer gekeken wordt hoe een en ander bestuurlijk is verlopen. Hij doelde daarbij op het kort geding dat de Hervormde Diaconale Stichting (HdS) heeft aangespannen tegen de gemeente, omdat ze buiten de boot is gevallen in de procedure om een zorgcontract te krijgen.

Motie van wantrouwen

Als klap op de vuurpijl diende Van Essen een motie van wantrouwen in tegen wethouder Leen Verweij, die uiteindelijk alleen door Van Essen zelf gesteund werd. Gaandeweg het door het raadslid zelf aangevraagde debat, wonden de raadsleden zich meer en meer op over de wijze waarop Lijst 8 zich uitliet.

Kern van het betoog van Van Essen is dat er volgens het raadslid te veel vanuit het naleven van Europese regels voor aanbesteding is geredeneerd, waardoor het marktdenken voorrang heeft gekregen op door hem gewenste eisen als 'identiteit' en 'kies lokale zorgorganisaties'.

Door de houding van het college is de HdS in Barneveld volgens hem nu de dupe geworden. ,,De wethouder had maar één doel: marktwerking loslaten op de kwetsbaren in de maatschappij.'' Ook zou de wethouder gezwicht zijn voor de tijdsdruk. Van Essen betitelde het werk van het gemeentebestuur als ,,armoedebeleid''. Verder betoogde hij dat de raad niet voldoende en onjuist geïnformeerd zou zijn. Dit omdat in de gemeente Bunschoten 'identiteit' wel als voorwaarde bij de aanbesteding is opgenomen. ,,De wethouder heeft de grenzen van de mogelijkheden niet opgezocht en daarmee geen verantwoording genomen. Verweij zei dat hij geen andere keus had, maar hij durfde in de laatste commissievergadering de keuze van het Zeeuwse model niet te noemen. Dat is volgens Lijst 8 een halve waarheid.'' In het Zeeuwse model werkt een gemeente met een vast uurtarief, waardoor iedere zorgaanbieder die aan de kwaliteitseisen voldoet, mag meedoen.

Ook hekelde Van Essen het feit dat de wethouder al begonnen was met de aanbesteding, nog voordat de verordening daarvoor in de raad was vastgesteld. In zijn verweer wees Verweij erop dat hij ,,naar eer en geweten'' gehandeld heeft. ,,Ik heb mijn verantwoordelijkheid genomen en wil die dragen. Zolang de de zaak onder de rechter is, moet ik echter terughoudend zijn.''

Hij bestreed dat er 'armoedebeleid' is gevoerd en tekende aan dat het college wel degelijk oplossingen heeft bedacht voor wie zorg van bijvoorbeeld de HdS wil ontvangen. ,,We vergoeden 100 procent via het persoonsgebonden budget.'' Ook benadrukte Verweij dat hij de raad volop gelegenheid heeft geboden te reageren op de te volgen aanbestedingsprocedure. ,,Ik ben geen voorstander van het Zeeuwse model. Maar ik heb de raad op geen enkele manier een strobreed in de weg gelegd om een andere opvatting aan te geven. En ik maak er ernstig bezwaar tegen dat marktwerking mijn enige doel zou zijn geweest.'' Dat hij alvast begonnen was voordat de verordening was vastgesteld, is volgens Verweij geen probleem. ,,Ik heb dat op een open en eerlijke manier gecommuniceerd, wettelijk gezien mag het ook.''

Na een schorsing bleek er in ruime mate steun te zijn voor de aanpak van Verweij. Leendert de Knegt (SGP) nam afstand van de in zijn ogen ,,schofferende opmerkingen'' van Van Essen waar het 'armoedebeleid' en 'halve waarheid' betrof. ,,Mijnheer Van Essen, u had over het Zeeuwse model veel eerder kunnen roepen. We hebben u de afgelopen twee maanden niet gehoord.'' Zolang de zaak onder de rechter is, willen de meeste partijen niet oordelen of de procedures goed zijn geweest. Ook Bernard Schermers (CDA) steunde de wethouder en vond dat Van Essen ,,makkelijke politiek'' voerde en de onrust over de zorgverlening voedde. ,,Hij doet alsof er nog wat aan te veranderen is. Dat willen alle fracties wel, maar er is geen enkele mogelijkheid dit te doen.'' Ook Ed Blankenstijn (ChristenUnie) stoorde zich aan Van Essen. ,,Hij heeft alle gelegenheid gehad voorstellen te doen, dit is goedkoop. Hij maakt politiek misbruik van de situatie.'' De VVD vond eveneens dat Van Essen ,,te laat'' was. ,,Er is zorgvuldig gehandeld'', aldus Jan-Willem van den Born.

Pro'98 gaf aan niet blij met de marktwerking te zijn. ,,Ik wil wel nadrukkelijk afstand nemen van hoe Van Essen de wethouder neerzet'', zei Adri den Dunnen. ,,De raad wordt bovendien als domme 'ja en nee-knikkers' neergezet. Dat is niet zo.'' Pro'98 meldde dat het wel vreemd was dat de wethouder nooit eerder expliciet gemeld heeft dat een advies van een extern bureau om te stoppen met de aanbesteding terzijde is gelegd. Volgens Verweij had hij de informatie wel verstrekt, maar niet aan de orde gesteld. ,,Misschien is dat naïef, maar als ik het had willen verzwijgen, had ik het u niet schriftelijk laten weten.'' Er volgde nog een pittige discussie waarbij de raad Van Essen het vuur aan de schenen legde door vooral door te vragen naar feiten, in plaats van zijn beweringen voor zoete koek te slikken. Ondanks de motie van wantrouwen schudden wethouder Leen Verweij en indiener van de motie, Willem van Essen (rechts) elkaar aan het eind van de raadsvergadering toch de hand.

Bron: Barnneveldse krant