Het hemd is nader dan de rok. Een spreekwoord. Het geeft weer dat wat dichtbij is de mensen meer interesseert dan wat veraf is. Dat is in deze fase ook bij de SV het geval. We zijn nog met de eerste verkenningen bezig en op een later tijdstip moeten er concrete beslissingen genomen worden. Dan zullen de discussies loskomen en moeten er knopen worden doorgehakt.

Het moet onze fractie allereerst van het hart dat we het bij nader inzien betreuren dat dit punt vanavond in deze vorm op de agenda staat. Dat is een gevolg van de beslissing van de agendacommissie, waarvan ikzelf ook deel uitmaak. We hadden het beter anders kunnen doen, en wel een ruime bespreking in de commissie Bestuur. Immers: wat is de weg tot op heden geweest? Een raadsconferentie, een scenariodocument, overleg met de klankbordgroep en een gemeentedebat. Dat laatste is als wat te algemeen ervaren. Nu ligt er een keuzenotitie, die zo laat naar de raad is gestuurd dat hij direct in de raad behandeld moet worden. Jammer, het komt weliswaar door de tijdsdruk, maar ik trek dat deels mijzelf aan.

Want laten we wel wezen, we bespreken een belangrijk onderwerp. Hoe ziet Barneveld er uit en hoe moet het er over twintig jaar uitzien? Wat is het eigene van Barneveld? Stel je die vraag in het land op straat, dan heeft men het over een grotendeels door het christelijk geloof gevormde gemeenschap, waarover men dan zo zijn eigen gedachten heeft. En het is waar dat kerken en de verscheidene geloofsgemeenschappen onze gemeente sterk bepalen. Dat is niet iets typisch Barnevelds, maar dat kun je aantreffen in heel veel streken. Iets om zuinig op te zijn. Het is echter niet iets wat een overheid direct bepaalt in haar planmatig bezig zijn. Dat zijn de onderscheiden verantwoordelijkheden van kerk en staat.

Het voorkeursmodel doet dat dan ook niet expliciet. Daarin gaat het over landschappelijke kernkwaliteiten en culturele samenhang, groepsverbondenheid met normen en waarden uit een gemeenschappelijk verleden. Terecht. Verder is kenmerkend dat de landbouw en de recreatie een voorname plaats innemen. Het is goed om deze elementen te koesteren en te versterken. Nu ligt onze gemeente niet op een eiland, integendeel zij ligt midden in het land. En zij ondergaat de invloeden die om haar heen plaatsvinden. Die staan netjes opgesomd onder het kopje: autonome ontwikkelingen. Dat zijn ontwikkelingen waarop wij geen invloed hebben, die gebeuren gewoon. Laten we oppassen dat we daarvan niet te argeloos uitgaan. Wordt verstedelijkingsdruk en schaalvergroting in de landbouw o.a. afgewenteld op de GV? Is dat onontkoombaar, of zou het ook een keuzemogelijkheid kunnen zijn? Hetzelfde geldt voor de doortrekking van de A30. Niks meer aan te doen? Waarom staat er dan in de begroting dat daarvoor een actieve lobby moet worden gevoerd? Laten we zorgen dat we er voortdurend zelf bij zijn.

De CU heeft de laatste tijd wat reacties gekregen over toekomstige ontwikkelingen. Veel mensen willen het liefst dat onze gemeente grotendeels blijft zoals hij is. Maar … de kinderen  -en dat zijn er hier gelukkig veel-  moeten hier wel goed naar school kunnen gaan, lekker kunnen spelen en sporten en het liefst later blijven wonen en werken. Anderzijds zijn er ook reacties die er op duiden dat de randstad wel eens sneller over ons heen zou kunnen komen dan we denken. Sterker nog, we zouden binnen afzienbare tijd ons wel eens deel kunnen voelen van diezelfde Randstad. Je ziet dat in het fileverschijnsel al terug. Want de komende 20 jaar zijn in een mum van tijd verstreken en dan moeten we uiteraard weerverder.

Wij vinden het verstandig een voorlopige keus te maken voor een gematigd groeimodel in de richting van ongeveer 70.000 inwoners. Als we niets doen, gaat het nl. vanzelf die kant ook op. Maar laten we goed om ons heen blijven kijken. Straks als De Burgt en Veller klaar zijn en we aan de invulling van reeds uitgezochte bouwzones toekomen, zullen er substantieel veel woningen zijn bijgekomen. De laatste maanden gaan er in het land stemmen op voorzichtiger te zijn met veel bouwen. Er ontstaat her en der ook leegstand. Wij delen daarom de conclusie dat er het beste ingezet kan worden op het middenscenario, waarbij we vanuit gaan dat dat zorgvuldig wordt ingevuld.

Bij die invulling wil de CU een paar accenten leggen. Voor ons is een belangrijk kenmerk dat Barnevelders vanuit de reeds genoemde gemeenschappelijke waarden hechten aan zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. En verder dat men vandaaruit graag met elkaar samenwerkt. Dat vinden we terug een bloeiend kerkelijk leven en verenigingsleven, in vitale middenstands- en ondernemersverenigingen en een groot vrijwilligerscorps. Samen: daar gaat het om! Niet voor niets is dat het trefwoord waarmee de CU hier de verkiezingen is ingegaan en dat gelukkig ook het motto van het huidige kabinet is. En dan willen wij graag de volgende aanbevelingen onder de aandacht brengen:

n        Zet hoogbouw zoveel mogelijk uit uw gedachten. De ervaring leert dat massale bouw de mensen eerder tot eenzaamheid leidt dan met elkaar in contact brengt. Wij snappen best dat forse bebouwing uit kostenoogpunt onvermijdelijk kan worden, maar laten we hier matigheid betrachten.

n        Houd goede aandacht voor het woonbeleid zoals in de WV is verwoord. Blijf de nadruk leggen op koopwoningen, m.n. voor starters en senioren, maar houd ook een substantieel deel huurwoningen aan voor mensen die op de koopmarkt niet aan bod komen en wel gehuisvest moeten worden.

n        Probeer te veel clustering van landbouwbedrijven in de richting van mega-ondernemingen te voorkomen. Ga uit van familiebedrijven.

n        Wij stellen voor om veel terughoudender te zijn met bebouwing op inbreidingslocaties. Vervangende bouw is geen probleem, maar nieuwbouw kan snel de leefbaarheid aantasten. Onlangs vroeg ook de VAC hier aandacht voor. En de gevoelens die loskwamen toen de dia met het zorgcentrum tegenover Avondrust werd getoond, hebben ons er direct van overtuigd dat dit een voorbeeld is van hoe het niet moet.

n        Omring het industrieterrein harselaar met bufferzones.

n        Wij delen grotendeels uw typering van de kernen, maar weest u voorzichtig met de ontwikkeling van Terschuur en Zwartebroek. De druk uit het westen zal daar groot worden en dan moeten we op dat gebied een stevige visie hebben. Benut u de dorpsplannen daarvoor.

n        Uw aandacht voor milieu en duurzaamheid is ons uit het hart gegrepen. Maar uw aandacht voor de bescherming van monumenten en dorpsgezichten is te defensief. We gaan er natuurlijk niet vanuit dat deze verdwijnen –wat krijgen we nou?-  we gaan die versterken en sluiten het beleid er op aan.

n        Het wordt wel tijd dat er duidelijkheid komt over de wegenstructuur. Provincie en gemeente staan nu diametraal tegenover elkaar en dat kan zo natuurlijk niet blijven, want anders staan de ontwikkelingen stil. Nog een keer stevig overleg met Arnhem is gewenst, maar daarna moeten we toch echt knopen gaan doorhakken.

n        Wij missen passages over ontwikkelingen bij het transferium. Ondertunneling van de spoorbaan en anticiperen op een nieuw station, alsmede op versterking van het OV in het algemeen zijn o.i. noodzakelijk.

Tenslotte: dit stuk is een trechternotitie. Later komt er een voorkeursmodel en nog weer later een SV. Prima. Wat ons betreft kunt u als college wel verder gaan. Maar wij beschouwen dit voorkeursmodel als een eerste aanzet en voelen ons  -gelet op de voorbereiding-  niet gebonden aan allerlei elementen uit dit model. Het hangt van latere keuzes af of wij instemmen met verdere plannen. En bespreek die dan ruimhartig met de hele bevolking, want die leeft hierbij echt met ons mee. Het hemd is immers nader dan de rok, toch?