In de raadsvergadering van 27 juni stond de evaluatie van het gemeentelijk beleid van nieuwe landgoederen ''Van Schaffelaar tot Otelaar'' op de agenda. Namens de ChristenUnie sprak Frits Appelman over dit onderwerp. 

 

Voor mijn eerste baan kwam ik 30 jaar geleden terecht in Friesland. En wat mij direct opviel was dat de Friezen trots waren op hun land, want daar had je zoveel ruimte en prachtige natuur, in tegenstelling tot het westen van ons land. Van sommige Friezen kreeg ik zelfs de indruk dat ze dachten dat van Amersfoort tot Scheveningen alles aan elkaar vast gebouwd zat. Dat is natuurlijk niet zo en met de kaart er bij kon ik aantonen dat er vele weide- en watergebieden waren evenals een heus groen hart.

Inmiddels zijn we een paar decennia verder. Het groene hart staat onder druk, er wordt geroepen om meer asfalt en om natuurbehoud wordt meer dan eens gevochten, zie de A6 door het Naardermeer of straks misschien wel de A30 door de Appelse hei. Iedere planologische nota begint al op de eerste bladzijde met de opmerking dat we zuinig en zorgvuldig met onze ruimte moeten omgaan, want zoveel is er niet meer van over. Het gaat om het vinden van evenwicht tussen wonen, bedrijvigheid, natuurgebieden en agrarische grond; en vooral de laatste twee staan onder druk.

Bij het verder nadenken daarover hebben we een nieuw woord ontdekt: de zone. Zoekzones voor huizen en bedrijven, ecologische bufferzones voor de natuur daartussenin en verbindingszones voor landgoederen, al dan niet robuust. Het is ook een heel gezoek en bovendien een grote verantwoordelijkheid, want op een eenmaal ingeslagen weg kun je op dit vlak nauwelijks meer terug.

Het beleid zoals we dat momenteel voor nieuwe landgoederen hebben is een goed beleid. Het sluit aan bij wetgeving, streekplan en reconstructie. Het mooie is dat de natuur -het groen- voorop staat: er moet zelfs sprake zijn van een duidelijke kwaliteitsverbetering. Daarom moet een landgoed een bepaalde omvang hebben en moeten de landgoederen met elkaar worden verbonden. Verder moet er ruimte zijn voor gebouwen, van waaruit het beheer kan plaatsvinden. En daar beginnen onze twijfels.

Want wat is een goede verhouding tussen natuur en bebouwing, tussen groen en rood? En hoe groot mag rood eigenlijk zijn? Gelukkig hebben we daarvoor deskundigen, een klankbordgroep zelfs en een van de deelnemers siert zich met de mooie naam Groen door Rood BV. Nader onderzoek leerde ons dat dit een dochteronderneming van AM is.

Wacht even, waar kennen we AM ook al weer van? Van het centrumplanplan, waar het allemaal aardig loopt (voor zover wij kunnen overzien), maar ook van de bufferzone in Barneveld-Noord. Daar wilde men een mooie begrenzing maken tussen een woonwijk en een natuurgebied door er ongetwijfeld fraaie, maar ook grote gebouwen neer te zetten. Nou, dat ging de raad wat ver en ik heb zelfs begrepen dat er nu helemaal geen sprake meer van is, omdat de intentieovereenkomst is beëindigd en dus niet meer geldt. Het kan ook niet meer, nu het gebied tot zoekzone is gepromoveerd.

Kijk, AM is een projectontwikkelaar en wil dus haar geld verdienen met het ontwikkelen van projecten: dat is prima, daar is niets loos aan. Maar hun belangen hoeven nog niet de onze te zijn -de bufferzone toonde dat al aan- we moeten het juiste evenwicht zien te bewaren. Gebeurt dat nu ook met de landgoederen? Want Groen door Rood adviseert ons een nieuw kader voor het Rood te gebruiken en het college heeft dat overgenomen. Dus even goed en kritisch kijken. En dan blijkt de achterliggende vraag te zijn: Mag het ook iets minder wezen? Dat lijkt vreemd, maar is het toch niet, want het rood moet wel worden verkocht en daar wringt de schoen. Te groot is niet altijd afzetbaar.

We zien dat al bij Otelaar. Daar staan grote gebouwen -het is ook een groot landgoed- en hoe groter het gebied, hoe meer geclusterd rood er is toegestaan, heb ik teenminste begrepen, en niet alle wooneenheden zijn daar verkocht. Het komt ons daarom voor dat het verstandig is het bestaande beleid, vastgelegd in het bestemmingsplan Buitengebied uit 2000, wat aan te passen. Wat minder rood, mits het groen daardoor wel in kwaliteit kan blijven toenemen. Wij kunnen alleen niet nagaan waarom Groen door Rood 1500m3 als bovengrens hanteert en niet, om maar wat te noem, 1000m3. Kunt u dit misschien toelichten? Wij gaan er wel van uit dat art. 39 lid 12 na de besluitvorming dienovereenkomstig wordt aangepast.

Wij vinden het wel vreemd dat de provincie Utrecht, die zo robuust met Gelderland moet worden verbonden, andere criteria hanteert. Laten we hopen dat dit verschil in beleid het beoogde doel van kwaliteitsverbetering niet in de weg staat.

Tenslotte is er een groep die we vooral niet moeten vergeten: de boeren, onze landschapsbeheerders bij uitstek. In de verbindingszone ligt heel wat agrarisch gebied en dat staat onder druk. Willen we een aaneensluitende gordel van landgoederen krijgen, van het CVN tot aan de Treek, dan is het onvermijdbaar dat er agrarische grond wordt opgeofferd. Daarvoor moeten uiteraard goede schadeloosstellingen beschikbaar zijn.

Namens de ChristenUnie-fractie,
Frits Appelman

NB: omdat de raadsvergadering nogal uitliep is niet de volledige tekst uitgesproken.