De gemeente
Al sinds jaar en dag voelt de overheid zich mede verantwoordelijk voor de ontplooiing van de jeugd. Naast het meest opvallende, de financiering van onderwijs, zijn er nog talloze andere door de overheid gesteunde activiteiten. Je kunt denken aan het consultatiebureau, de plek waar ieder kind tussen de 0 en 4 jaar regelmatig komt om te laten bekijken of de ontwikkeling van het kind naar wens verloopt. Vanaf het 4^de jaar tot aan het 18^de is er de schooldokter.

Daarnaast financiert de gemeente projecten als opvoedingsondersteuning (Home Start bijvoorbeeld) en allerlei vormen van voorlichting en begeleiding, zoals voor kinderen die te maken hebben gekregen met ouders die gaan scheiden. Bovendien heeft de gemeente ook nog een aantal jongerenwerkers die activiteiten organiseren om kinderen meer te laten spelen en zich verantwoord te laten ontspannen .

En zelfs dan is mijn opsomming nog lang niet volledig. Wat dacht u van alle sportvoorzieningen die de gemeente mede faciliteert? Van de voorlichting ter voorkoming van alcohol- en drugsgebruik? Wat te denken van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang?

En de ouders
Eigenlijk had ik moeten beginnen met de ouders. De opvoeding is natuurlijk eerst en vooral de taak van de ouders. Ouders zijn de allerbeste opvoeders. Zij hebben een natuurlijke band met hun kinderen, hebben een liefdevolle relatie met hen, kennen hen door en door. Van niemand zal een kind meer aannemen en leren dan van zijn eigen ouders. Dat wat de overheid doet moet altijd aanvullend zijn.

Toch blijkt dat ouders meer en meer moeite lijken te hebben om het in hun eentje met die opvoeding te kunnen redden. 

De jeugd van tegenwoordig
Er zijn mensen die er stellig van overtuigd zijn dat de jongeren van tegenwoordig veel minder deugen dan die van vroeger. De jongens en meiden van vandaag zijn brutaler, vrijpostiger, ongevoeliger voor regels, meer een kuddedier, enz. Eerlijk gezegd geloof ik er niks van. Waar ik wel stellig van overtuigd ben is dat kinderen een product zijn van de huidige tijd, het resultaat van de opvoeding van de ouders.

Vroeger en nu
Heel veel informatie. Welk kind kijkt er geen tv? Welk kind is niet handiger op de pc dan zijn eigen ouders? Welk kind communiceert niet via sms, msn en doet mee met chatten? Jongeren komen duizend keer meer te weten in hun jonge leventje dan de jongeren van 30 jaar geleden. Wat is er op de tv allemaal niet te zien? En de computer opent een wereld aan informatie over van alles en nog wat.  Hoeveel jongeren hebben via films, documentaires en ook het nieuws niet te maken gekregen met geweld en met de dood? Welke gruwelijke details komen ze niet te weten via misdaadverslaggevers?

Het is toch onmogelijk dat dat niet iets doet met je emoties, met je diepe zieleroerselen. Is het niet zo dat je in deze tijd jaren eerder al tot de ontdekking komt dat het leven niet zo onschuldig is als  het er uit ziet? Hoeveel jaren heeft een kind de kans om gewoon heel ontspannen en probleemloos kind te zijn en lekker te fantaseren over een wereld vol onschuldig avontuur?

En dan heb ik het nog niet gehad over de enorme verantwoordelijkheid die kinderen krijgen.  Je moet bewust nee kunnen zeggen tegen allerlei uitdagingen. Ongemerkt geef je toe aan je nieuwsgierigheid en kijk je nog even verder. Kiezen is voor elk volwassen mens al moeilijk. Laat staan voor een kind in ontwikkeling.

Welvaart
En wat te denken van de welvaart. Hoe bijzonder is het om met je ouders eens uit eten te gaan? Het is bijna nooit meer nodig om ergens keihard voor te knokken voordat er iets bereikt wordt. Het wordt de jongeren in de schoot geworpen. De vakantie van welk kind bestaat alleen nog maar uit logeren bij een oom of tante? Welk kind heeft er voor zijn 18^de nog nooit in een vliegtuiggezeten? 

Anonimiteit
Veel jongeren leven in een grote wereld. Vol met mensen van wie je velen niet kent en van wie de meesten jou ook niet kennen. Dat geeft een enorme vrijheid en ongebondenheid. Hoe minder mensen je kennen hoe minder je je iets hoeft aan te trekken van je omgeving. Sociale controle als beveiliging voor je leven is bijna helemaal verdampt in de hitte van deze tijd.

Ouders en kinderen op afstand
De wereld van vandaag is ingewikkeld en ondoorzichtig. Hoe kunnen mijn kinderen zich een klein beetje voorstellen dat wethouder zijn wel iets meer is dan een kopje koffie drinken aan een vergadertafel. Hoe moeilijk is het voor mij om een klein beetje te begrijpen wat er leuk is aan een computerspel waarin je op een realistische manier zoveel mogelijk mensen probeert uit te schakelen? Hoe ik mijn best ook doe, ik kan me niet voortellen wat er leuk is aan een beetje hangen op een zogenaamde hangplek. Al zit er maar een jaar of twintig tussen een ouder en een kind, het is een wereld van verschil.

Samenstelling van het gezin
Er bestaan bijna geen kinderen meer die een slaapkamer moeten delen met een broer of zus. Gezinnen zijn veel kleiner geworden. Er is amper meer sprake van enige onderlinge rivaliteit. Hoeveel werd er niet geknokt en geplaagd in een gezin met een stuk of vijf kinderen? Delen, om de beurt, niet altijd jij als eerste, dat waren de natuurlijke principes die voor een flink stuk vorming zorgden. Nu hebben velen hun eigen tv, hun eigen computer en hun eigen mobieltje. Wat delen is, kunnen veel kinderen niet meer uit eigen ervaring vertellen.

Koekje van eigen deeg
Uw en mijn kinderen zijn kinderen van deze tijd. Onze kinderen zijn voor een groot deel de navolgers van ons eigen voorbeeld. De invloed waar onze kinderen aan bloot staan is ook de invloed die op ons zijn uitwerking heeft.

Een wonder
Ik  kan niet anders zeggen dan dat de Schepper ons met een enorm aanpassingsvermogen heeft gemaakt. Hoe vlekkeloos passen veel kinderen zich aan de nieuwe omstandigheden aan. Hoe bijzonder is het dat het met zo heel veel jongeren best goed gaat als je het op de keper beschouwt.

Een gevaar
Toch is het een gevaarlijke  tijd om in op te groeien. Dat alle ouders zich onvoldoende bewust. De rol van de overheid in het ondersteunen van ouders en kinderen zal niet kleiner worden. Hoe jammer we dat ook vinden. 

Barneveld, Juli 2008
Leen Verweij (wethouder)