Samen recht doen; Wij blijven actief op wat kwetsbaar is.
Raadsbijdrage bij de kadernota
De ChristenUnie maakt zich hard voor de kwetsbaren in de samenleving. Wij streven naar een samenleving waarin degenen die aan de rand staan, gezien en gewaardeerd voelen en mee kunnen doen. Wij kiezen voor een samenleving waarin we samen omzien naar en zorgen voor onze kwetsbare leefomgeving.
Als ChristenUnie-fractie stellen we ons vertrouwen op God. In het Bijbelboek Psalmen (Psalm 46, vers 2 en 3) wordt bezongen wie God is: "God is voor ons een veilige schuilplaats, een betrouwbare hulp in de nood. Daarom vrezen wij niet" Daar trekken wij ons aan op. Daar putten we moed en hoop uit. En daardoor worden we geïnspireerd om ons hard te maken voor alle inwoners van alle negen dorpen in de gemeente Barneveld, juist in deze onzekere tijd. En daarom hebben wij enkele moties opgesteld die wat ons betreft een bijdrage leveren op plekken die kwetsbaar zijn.
Samen recht doen aan kwetsbare jongeren
Het is zover: het woonplaatsbeginsel is gerealiseerd. Niet langer hoeft onze gemeente de kosten de dragen voor specialistische zorg voor kinderen die voorheen buiten onze gemeente woonden. We kunnen doen waar we goed in zijn, zonder dat dit deze negatieve financiële consequentie heeft. Barneveld is uniek in haar preventieve aanpak en heeft veel in huis om specialistische zorg te bieden. Juist die preventieve aanpak lijkt nu vruchten af te werpen. 10% van de gedaalde kosten lijken hierdoor gerealiseerd te zijn. Dat is compliment waard aan al die gespreksvoerders, hulpverleners, gezinsouders die zich met hart en ziel inzetten voor onze kwetsbare jongeren! Het is voor onze jongeren belangrijk dat ze perspectief hebben. Perspectief op een mooie toekomst waarin ze hun eigen lasten kunnen dragen en op eigen benen kunnen staan. Voor onze fractie is het daarom al lange tijd een streven om meer goedkope koopwoningen en sociale huur te realiseren. We lezen dat de markt onder druk staat. We hebben de wethouder om daarop te blijven sturen en ook hierover actief in gesprek te blijven met Den Haag. De motie van de SGP zien we hierin ook facetten terug en daarom kunnen we die steunen.
Samen recht doen aan kwetsbare huishoudens
Veel gezinnen in Barneveld verkeren in financiële nood. Het afgelopen jaar hebben 770 huishoudens een beroep gedaan op het lokale impulsbudget armoedebeleid. Dat is naast de 500 huishoudens in de bijstand hebben dit ontvangen van het Rijk. De verwachting was dat dit kon oplopen tot 1400 gezinnen. Gelukkig bleek dat niet nodig. Daarnaast is er voor 185 kinderen een beroep gedaan op de schoolkostenregeling (eenmalig verhoogd). Ook bleken 31 huishoudens aanspraak te maken op de individuele inkomenstoeslag (verdubbeld). Gezinnen die 3 jaar of langer al onder de inkomensgrens van 110% van de bijstandsnorm leven. Het is duidelijk: dit impuls armoedebeleid is van betekenis geweest voor veel gezinnen. We lezen in de kadernota dat het college vreest dat ook dit jaar gezinnen in financiële problemen komen door vergelijkbare oorzaken als in 2022. Er is nog altijd sprake van ongekend hoge inflatie en ook de energiekosten zijn nog steeds aanzienlijk, zeker in woningen die minder goed geïsoleerd zijn. Het is goed dat een breed programma bestaanszekerheid wordt gemaakt, maar die is er nog niet. Daarom stellen wij voor om ook dit jaar een impuls armoedebeleid uit te voeren. Iedereen moet mee kunnen doen, ook inwoners met een lager inkomen! Met elkaar moeten we alles op alles zetten om schuldenproblematiek te voorkomen. Daarom dienen we hiervoor een motie in.
Een andere motie richt zich op het vergroten van de optie om giften te kunnen ontvangen door inwoners met een bijstandsuitkering. Hiermee maken we Barneveld socialer en kunnen we nog meer omzien naar elkaar. Met de beantwoording van de schriftelijke vragen van vandaag lijkt de motie overbodig, maar gezien de brede steun wachten we nog wel een reactie af van het college.
Waardering voor inzet gemeente en vele particulieren in de opvang van vluchtelingen. Dit jaar zijn er 85 vluchtelingen opgevangen in een noodopvang in Voorthuizen. Daarnaast worden er 300 Oekraïners opgevangen door de gemeente en ruim 100 particulier. Dat is indrukwekkend.
Samen recht doen aan kwetsbare ouderen
Het aantal huishoudens van 75+’ers stijgt in een rap tempo. Het is goed dat domein overstijgende samenwerking op gebied van wonen, ondersteuning, zorg als speerpunt is opgenomen in de kadernota. Ook voor deze kwetsbare groep staan we aan de lat om recht te doen. Daarom dienen we een motie in om initiatieven voor het realiseren van knarrenhofjes of complexen breed te steunen en stimuleren. Dit maakt het voor onze gewaardeerde ouderen mogelijk om langer zelfstandig, gesteund door elkaar of nabij wonende jongeren, te wonen. Onze inwoners kunnen dan meer naar elkaar omzien en de evt. zorg kan doelmatiger worden verricht.
Een andere zorg voor deze toenemende groep ouderen is hun digitale weerbaarheid. Om mee te kunnen doen, wordt meer digitale deelname bijna vereist. Deze inwoners zijn heel kwetsbaar. Daarom vragen we de toezegging om juist op deze groep inwoners te investeren om te voorkomen dat ze slachtoffer wordt van digitale criminaliteit. Kan dit als belangrijk speerpunt in het IVP worden opgenomen en dus als onderdeel van de uitbreiding op veiligheid worden gezien?
Samen recht doen aan voorzieningen in kleinere dorpen
Onze gemeente bestaat uit negen mooie dorpen. Het is belangrijk om de voorzieningen in deze (groeiende) dorpen op peil te houden en toekomstbestendig te maken. Een belangrijk initiatief daarvan is de sporthal in Kootwijkerbroek. Kootwijkerbroek en Stroe zijn dorpen met in verhouding tot de rest van Barneveld zeer weinig sportvoorzieningen. En de ChristenUnie wil recht doen aan een eerlijke verdeling van sportvoorzieningen over de dorpen en daarom blijft onze fractie het ook belangrijk vinden om ook voor Kootwijkerbroek en Stroe oplossingen te zoeken die het mogelijk maken om ook voor hen een sporthal te realiseren die past bij de grootte van deze dorpen. Wij vinden het investeren in alleen een gymzaal weggegooid kapitaal. Van het college willen we met een motie vragen om samen met het dorp een manier te zoeken om een sporthal te realiseren. Communiceer hierin duidelijk met het dorp wat nodig is om dit te kunnen doen. Hierin hebben we actief samengewerkt met het CDA, waarvoor dank.
In Barneveld is het al jaren gewoonte dat inwoners gratis compost kunnen afhalen als dank voor het scheiden van GFT afval. Ook inwoners van onze andere dorpen willen we graag belonen voor het inleveren van GFT afval daarvoor deze geste doen. Deze inwoners kunnen dat nu ook, maar moeten daarvoor wel een verkeersbeweging maken. Is het dan nog een wel aantrekkelijk aanbod? En is het wel zo milieuvriendelijk? Daarom vragen we het college in een motie om dit ook in andere dorpen mogelijk te maken en de ervaringen daarvan te delen met de raad.
Samen recht doen aan onze leefomgeving
Tot slot voorzitter willen we samen recht doen aan onze leefomgeving. Ik wil starten met de motie “helemaal groen”. Weet u wat plandelen is? Ik las het onlangs op een CV en dacht dat het een tikfout was… ik verwachtte iemand met een padelracket, padellen in plaat van plandelen… maar er kwam iemand met een prikstok. Plandelen is wandelen met een prikstok. Prachtig toch? Nog altijd zien we op veel plekken zwerfafval liggen. Als partner van helemaal groen kunnen we een app gebruiken waarin inwoners kunnen aangeven op welke plekken al afval geprikt is. Zo kunnen meer inwoners actief plandelen… We vragen het college deze app actief te communiceren en partner te worden van deze stichting.
Barneveld loopt voorop als het gaat om zonnepanelen. Steeds meer inwoners en bedrijven hebben geïnvesteerd in het opwekken van zonne-energie. Maar er zijn ook inwoners die graag willen, maar op of nabij het bouwblok van hun woning te veel schaduw van bomen hebben. Diverse inwoners hebben ons gevraagd of er niet met meer ruimte alsnog zonnepanelen gelegd kunnen worden als daarvoor op eigen erf ruimte is, het goed ingepast kan worden en het niet kunnen leggen op dak komt door schaduw van bomen. Wij roepen in een motie op om dit meer mogelijk te maken.
De afgelopen winter is een forse uitbreiding geweest van het aantal houtkachels. Dit zorgt voor overlast, zeker op dagen waarin een stookverbod actief is. Daarom hebben we een bijdrage geleverd aan het opstellen van 2 moties om dit tegen te gaan. Pro’98 zal daar bij stil staan. Het levert een bijdrage aan onze luchtkwaliteit!
Onze fractie is zeer content met de ambitie om een topsector in de landbouw te blijven. Heel goed dat het college hierin gaat investeren en voorop blijft lopen. Onze unieke landbouwsector verdient het om, binnen de gestelde kaders, een topsector te blijven. Wij zullen de voorstellen hiertoe met interesse blijven volgen. Met onze agrariër in de fractie kunt daarop vertrouwen.
Financiële bijdrage
Dan nog enkele beschouwingen t.a.v. de financiële situatie van onze gemeente. Het college heeft inmiddels een vervolg gegeven aan het MIP. Een mooi meerjaren investeringsprogramma. Hierin staan investeringen genoemd die nodig zijn voor de verdere ontwikkeling van onze gemeente. Het MIP zal ook echt waarde bewijzen als het helpt om als raad keuzes te maken die financieel doorgerekend zijn en waarvan het effect op de langere termijn duidelijker is. Het is duidelijk dat we met het investeringsplafond te kort hebben t.a.v. de eerder door de raad besloten investeringen én benodigde reguliere ontwikkeling en groei van de gemeente. Één van de beslispunten is daarom dat u gaat onderzoeken of er mogelijkheden zijn door een hoger investeringsplafond, meer baten toe te voegen, meer bijdrage van derden aan voorzieningen of door gerichte keuzes of door het temporiseren van investeringen toch ondernemend kunnen zijn. Dat geef ruimte om goede keuzes te maken en prioriteiten te stellen bij het doen van investeringen die het meest noodzakelijk zijn. Daarom dienen we ook mede de motie van LB in om te onderzoeken welke financiële ruimte er ontstaat als we onze groeiambities bijstellen. In deze MIP worden wel heel veel dingen gedetailleerd benoemd, ook waar het gaat om de reguliere bedrijfsvoering. Het MIP maakt op dit moment nog moeilijk om keuzes te maken omdat voor- en nadelen nog onvoldoende inzichtelijk zijn. We hopen dat dit in de toekomst beter inzichtelijk is. Hoe gaat het college dit in de toekomst inzichtelijker maken?
De kadernota die voor ons ligt laat een sluitende begroting zien voor 2024. Daarbij is fors geïnvesteerd om toekomstige uitgaven inzichtelijk te maken en in samenhang te brengen tot een gezond investeringsplafond. Het college zal zich inspannen om realistischer te begroten, onderzoeken of er baten verhoogd moeten worden, of oud beleid ingeruild moet worden voor nieuw beleid. Geen eenvoudige klus. Ook afgelopen jaar bleek weer dat veel werk in de pen was en daar gebleven is. Vele projecten zijn helaas niet uitgevoerd. We vragen daarom de toezegging om fors te investeren op een realistische begroting, realistisch qua budget én mankracht! Pas als dit realistisch is, voelt het opportuun om baten te verhogen voor onze burgers. Voorzitter, dit was een bijdrage waarin ik een actualisatie geef op hoe wij SAMEN recht doen. Recht doen aan kwetsbare jongeren, aan kwetsbare huishoudens, kwetsbare ouderen. Recht doen aan voorzieningen in alle dorpen in onze gemeente en recht doen aan de natuur en omgeving waarin we wonen. Wij komen daarmee actief op voor wat kwetsbaar is en dat blijven we doen. Voorzitter. In tijden van recessie vertrouwen wij op God. Vertrouwen we dat God zegen biedt aan ons als raad, aan ons als college én wensen we u die onmisbare zegen ook van harte toe. Wij doen dat met gevouwen handen en in afhankelijkheid.